Đâu là cách hiệu quả nhất để trị nám da?

Nám da là vấn đề da liễu phổ biến và có thể xuất hiện ở bất kỳ độ tuổi nào, đặc biệt là phụ nữ sau sinh hoặc những người có thay đổi nội tiết tố. Những vết nám này thường có màu nâu, vàng hoặc xám và xuất hiện ở các vùng như má, trán, hoặc cằm. Mặc dù nám da không gây hại cho sức khỏe nhưng nó lại ảnh hưởng nhiều đến thẩm mỹ và tự tin của người mắc phải. Vậy làm thế nào để điều trị nám hiệu quả? Cùng chúng tôi điểm qua những phương pháp trị nám tốt nhất hiện nay.

1. Nguyên nhân gây nám da

Nám da thường xuất hiện khi các hắc sắc tố melanin tích tụ ở một số vùng da, khiến da xuất hiện các đốm nâu hoặc vàng. Các nguyên nhân chính bao gồm:

Ánh sáng mặt trời (tia UV): Cùng với thai kỳ, tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời là yếu tố nguy cơ hàng đầu gây ra nám da, được báo cáo là tác nhân gây ra nám bởi 27–51% bệnh nhân và 84% bệnh nhân cho biết đây là yếu tố làm giảm hiệu quả điều trị lâm sàng. Bệnh nhân bị nám da thường báo cáo tiếp xúc với ánh nắng do công việc. Vì vậy, các biện pháp bảo vệ da khỏi ánh nắng nên được khuyến cáo một cách nghiêm ngặt cho mọi bệnh nhân đang điều trị và duy trì sau điều trị.

Thay đổi nội tiết tố: Sự thay đổi nồng độ hormone, đặc biệt trong giai đoạn mang thai, dùng thuốc tránh thai hoặc thay đổi nội tiết tố do bệnh lý, có thể dẫn đến tình trạng nám da.

Lão hóa: Khi tuổi tác tăng lên, da dần mất đi khả năng tự tái tạo, đồng thời khả năng làm sáng da cũng giảm, khiến nám và tàn nhang xuất hiện rõ hơn.

Nám da ảnh hưởng đến những khu vực da tiếp xúc với ánh sáng, đặc biệt là ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Tuy nhiên, hiện nay chưa có phương pháp điều trị khỏi hoàn toàn, và tình trạng này ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống, bao gồm việc giảm tự tin dẫn đến các vấn đề xã hội, lo âu. Trong khi nám da trong thai kỳ hoặc do thuốc làm nhạy cảm da với ánh sáng thường có kết quả điều trị tốt hơn khi yếu tố gây bệnh được loại bỏ, hầu hết bệnh nhân sẽ gặp phải tình trạng bệnh mãn tính, với sự thay đổi theo mùa và tái phát sau khi điều trị thành công, cần phải duy trì điều trị sau khi kết thúc. Nói chung, nám da sẽ mờ đi theo tuổi tác, và thường biến mất ở hầu hết phụ nữ sau khi mãn kinh, mặc dù nám da do các nguyên nhân khác có thể tồn tại lâu hơn. 

2. Các phương pháp trị nám hiệu quả

Các liệu pháp thoa ngoài với hoạt chất điều trị tăng sắc tố vẫn là ưu tiên hàng đầu trong chỉ định điều trị nám da. Các hoạt chất trị nám tiêu biểu không thể không nhắc đến:

Hydroquinone (HQ) và công thức phối hợp ba hoạt chất (Triple Combination - TC)

Hydroquinone là một hợp chất phenolic có đặc tính chống oxy hóa, giúp can thiệp vào quá trình melanogenesis bằng cách ức chế tyrosinase. Nó cũng ức chế tổng hợp DNA và RNA, và có thể thay đổi sự hình thành melanosome, gây tổn thương chọn lọc các tế bào sắc tố melanocyte. Những đặc tính này làm giảm quá trình trao đổi chất của melanocyte, dẫn đến sự giảm dần sản xuất melanin. Hiệu quả và độc tính của hydroquinone khi sử dụng ngoài da phụ thuộc vào nồng độ của sản phẩm cuối cùng, phương tiện vận chuyển (vehicle), và độ ổn định hóa học của sản phẩm.

Niacinamide  

Niacinamide, hay còn gọi là nicotinamide, là tiền chất thiết yếu cho các coenzyme như nicotinamide adenine dinucleotide (NADH) và nicotinamide adenine dinucleophosphate (NADPH), cả hai đều có tác dụng chống oxy hóa mạnh mẽ. Các nghiên cứu trong ống nghiệm đã chỉ ra rằng niacinamide làm giảm đáng kể việc chuyển melanosome đến keratinocyte, can thiệp vào con đường tín hiệu giữa keratinocyte và melanocyte, từ đó ức chế quá trình sản xuất melanin.  

Khi sử dụng ngoài da, niacinamide giúp củng cố chức năng hàng rào biểu bì bằng cách tăng cường tổng hợp protein và ceramide, đồng thời thúc đẩy quá trình biệt hóa của keratinocyte, cải thiện kết cấu da và làm giảm nếp nhăn nhỏ. Hơn nữa, niacinamide còn có tác dụng chống viêm hiệu quả trên da.  

Niacinamide an toàn cho phụ nữ mang thai và đang cho con bú. Thường được sử dụng dưới dạng kem có nồng độ 4–5%, bôi hai lần mỗi ngày, hoặc kết hợp với các hoạt chất làm sáng da khác như axit kojic và arbutin. Trong điều trị nám, niacinamide 4% đã cho thấy hiệu quả giảm 62% chỉ số hMASI (hemi-MASI) sau 8 tuần sử dụng.

Arbutin là một dẫn xuất của hydroquinone, được chiết xuất từ lá nho gấu Uva ursi folium, cũng có trong lá của quả việt quất và nam việt quất. Thành phần này ức chế enzyme tyrosinase và ngăn chặn quá trình trưởng thành của melanosome. Trong điều trị nám da, arbutin thường được sử dụng ở nồng độ từ 1% đến 6%, kết hợp với các chất làm sáng da khác và các liệu trình điều trị bổ trợ.

Glycolic acid là một loại alpha hydroxy acid (AHA), với hiệu quả phụ thuộc vào độ pH và nồng độ của nó. Glycolic acid làm giảm sự kết dính của các tế bào sừng (corneocyte) tại ranh giới giữa lớp sừng (stratum corneum) và lớp hạt (granulosum), từ đó làm mỏng lớp biểu bì khi sử dụng lâu dài. Hoạt chất này cũng giúp các thành phần hoạt tính khác thẩm thấu sâu hơn và thúc đẩy sự phân tán melanin thông qua việc tăng cường tốc độ tái tạo tế bào sừng . 

Retinoids: Retinoic Acid có tác dụng tăng tốc độ thay mới tế bào sừng (keratinocyte), từ đó loại bỏ melanin đã hình thành trong lớp biểu bì. Tuy nhiên, RA là một công thức dễ bay hơi, dễ bị phân hủy khi tiếp xúc với ánh sáng nhìn thấy (VL), tia UV và oxy (O₂). Vì vậy, cần có một hệ thống chất chống oxy hóa mạnh mẽ để bảo vệ và duy trì hiệu quả của sản phẩm.

Ngoài ra, tuỳ vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng nám, chỉ định điều trị nám thường được kết hợp chung với các biện pháp điều trị nâng cao khác:

• Laser trị nám: Phương pháp laser sử dụng ánh sáng để phá hủy các sắc tố melanin dưới da. Các công nghệ laser hiện đại như laser Q-switch, laser CO2 fractional được chứng minh là có hiệu quả trong việc làm mờ các vết nám, tàn nhang.

Phương pháp hiệu quả nhất để trị nám nằm ở việc kết hợp hợp lý các phương pháp trên qua việc chọn lựa sản phẩm và phác đồ điều trị phù hợp cùng sự kiên trì, tuân thủ điều trị. 

3. Những lưu ý khi điều trị nám

• Kiên nhẫn và đều đặn: Điều trị nám cần thời gian và sự kiên nhẫn. Bạn sẽ không thể thấy ngay kết quả sau một vài ngày, mà phải mất ít nhất vài tuần đến vài tháng để đạt được hiệu quả rõ rệt.

• Không lạm dụng sản phẩm: Sử dụng các sản phẩm đặc trị như hydroquinone hay retinol quá mức có thể gây kích ứng hoặc làm mỏng da. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng bất kỳ sản phẩm mạnh nào.

• Luôn chú ý chống nắng bằng cách thoa kem chống nắng mỗi ngày cũng như che chắn cẩn thận với áo khoác, mũ, kính râm.

Sản phẩm gợi ý

Kem dưỡng Obagi 360 Retinol 1.0 với 1.0% Retinol tinh khiết, giúp thúc đẩy tái tạo tế bào và làm đều màu da. Retinol kích thích sản sinh collagen và tăng cường chu kỳ tái tạo của keratinocyte, từ đó loại bỏ các tế bào chứa melanin tích tụ trong lớp biểu bì, giảm tình trạng thâm nám. Sản phẩm còn giúp cải thiện cấu trúc da, làm mờ nếp nhăn và ngăn ngừa tổn thương da do tia UV. Công thức vận chuyển bọc Retinol (entrapped retinol) của Obagi Retinol giúp giảm kích ứng, phù hợp ngay cả với làn da nhạy cảm. Kết hợp với các chất dưỡng ẩm và chiết xuất thực vật, sản phẩm không chỉ hiệu quả mà còn hỗ trợ cân bằng độ ẩm, giúp da khỏe mạnh hơn trong quá trình điều trị nám.  

Tinh chất cấp ẩm, dưỡng sáng da, chống oxy hoá Daily Hydro-Drops chứa chiết xuất từ ​​dầu Abyssinian và Hibiscus, cùng với vitamin B3 (niacinamide), cung cấp độ ẩm sâu và làm sáng da hiệu quả. Niacinamide trong sản phẩm có khả năng ức chế melanosome chuyển từ melanocyte sang keratinocyte, ngăn ngừa sự hình thành sắc tố nám. Đồng thời, thành phần này cải thiện chức năng hàng rào bảo vệ da, giúp da khỏe hơn để chống lại các tác nhân gây nám từ môi trường. Công thức siêu nhẹ, thẩm thấu nhanh của Daily Hydro Drops không gây bí da, phù hợp cho mọi loại da, kể cả da dầu. Ngoài ra, khả năng dưỡng ẩm mạnh mẽ giúp da mịn màng, tăng độ đàn hồi và hỗ trợ quá trình điều trị nám đạt hiệu quả tối ưu khi kết hợp với các sản phẩm khác trong liệu trình trị liệu.  

Trị nám da hiệu quả đòi hỏi bạn phải thực hiện một quy trình chăm sóc da khoa học và kiên trì. Đừng quên bảo vệ da bằng kem chống nắng hàng ngày, sử dụng các sản phẩm trị nám phù hợp và tham khảo ý kiến bác sĩ khi cần thiết. 

Đừng ngần ngại liên hệ OBG Việt Nam để được tư vấn với chuyên viên về sản phẩm và liệu trình chăm sóc da khoa học. Chúc các bạn có một làn da đẹp! 

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Cassiano DP, Espósito ACC, da Silva CN, Lima PB, Dias JAF, Hassun K, Miot LDB, Miot HA, Bagatin E. Update on Melasma-Part II: Treatment. Dermatol Ther (Heidelb). 2022 Sep;12(9):1989-2012. doi: 10.1007/s13555-022-00780-4. Epub 2022 Jul 29. PMID: 35906506; PMCID: PMC9464276.