TIPS “ĐÁNH BAY” MỤN ĐẦU ĐEN VÀ MỤN ĐẦU TRẮNG HIỆU QUẢ

Mụn đầu đen và mụn đầu trắng là hai trong những tác nhân chính khiến làn da kém mịn màng, căng bóng. Mặc dù thoạt nhìn cả hai có vẻ là loại mụn “vô hại” và “dễ đối phó”, tuy nhiên không ít người vẫn đang gặp khó khăn trong việc loại bỏ chúng. Qua bài viết dưới đây, hy vọng bạn có thể hiểu rõ hơn về mụn đầu đen và mụn đầu trắng cũng như những lưu ý để nâng cao hiệu quả dưỡng da, từ đó cải thiện tình trạng này.

1. Hiểu về mụn đầu đen và mụn đầu trắng

Mụn - một trong những vấn đề da phổ biến nhất hiện nay mang đến không ít cản trở về mặt thẩm mỹ và sự tự tin của rất nhiều người. Một số loại mụn có thể kể đến như mụn sần đỏ (Papules), mụn mủ (Pustules), mụn nang (Cysts), mụn bọc (Nodules) và mụn nhân (Comedones). [1] Trong đó, mụn bao gồm hai loại là mụn đầu đen (Blackheads) và mụn đầu trắng (Whiteheads).

Phân biệt các loại mụn thường gặp

Mụn đầu đen là mụn nhân mở (open comedones), nốt mụn bị tiếp xúc trực tiếp với không khí. Quá trình oxy hóa sắc tố melanin khiến mụn đầu đen có màu sẫm. Mụn đầu trắng là mụn nhân kín (closed comedones), nhân mụn nằm ở dưới bề mặt da. Mụn đầu trắng xuất hiện dưới dạng những vết sưng nhỏ màu trắng hoặc hơi vàng trên da. [2]

Nguyên nhân chính gây ra sự hình thành của mụn đầu đen và mụn đầu trắng liên quan đến quá trình gia tăng sự sừng hóa (cornification) của tuyến dầu da (sebaceous glands). Tuyến dầu da sản xuất dầu bã nhờn (sebum) nhằm bảo vệ và bôi trơn da. Khi tuyến dầu hoạt động mạnh, nó sản xuất nhiều dầu hơn bình thường. Dầu da cần phải thoát ra khỏi lỗ chân lông (follicles) để đảm bảo da luôn mềm mịn. Lỗ chân lông này có thể xem như là một ống dẫn, và dầu cần trôi qua ống này để lên bề mặt da. Tuy nhiên, nếu lỗ chân lông bị bít tắc do một số nguyên nhân như bụi bẩn, tế bào da chết, vi khuẩn và các sản phẩm trang điểm, khiến dầu không thể thoát ra ngoài được. Kết quả của quá trình này sẽ hình thành mụn đầu đen và mụn đầu trắng. [3]

Sự khác biệt của mụn đầu đen và mụn đầu trắng

Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến sự kích thích sự tăng sản xuất dầu quá mức, bao gồm sự bất thường trong thành phần lipid của tuyến dầu, hormone giới tính nam (Androgens), sự sản xuất Cytokine cục bộ và vi khuẩn. [3] Cụ thể:

Bất thường trong thành phần lipid của tuyến dầu: Tuyến dầu da sản xuất dầu da (sebum) chứa các lipid, bao gồm chất béo và dầu. Nếu có sự thay đổi hoặc bất thường trong thành phần lipid này, có thể dẫn đến sự tăng sản xuất dầu da. Điều này có thể xảy ra do di truyền hoặc do tác động của các yếu tố môi trường như chế độ ăn uống hoặc sử dụng mỹ phẩm không phù hợp.
Hormone giới tính nam (Androgens): Androgens là hormone giới tính nam, như Testosterone, có khả năng kích thích tăng sản xuất dầu da. Sự gia tăng hoặc biến động trong cường độ của hormone này có thể làm tăng sản xuất dầu da, làm cho da trở nên nhiều dầu hơn, điều này thường xảy ra trong giai đoạn dậy thì và trong quá trình mang thai.
Phản ứng viêm gây ra sự sản xuất Cytokine cục bộ: Cytokines là các phân tử protein hoặc glicoprotein có vai trò quan trọng trong truyền tải thông tin và tương tác giữa các tế bào trong hệ thống miễn dịch. Nếu có sự sản xuất tỷ lệ Cytokine cục bộ không cân bằng hoặc tăng cao trong da, điều này có thể gây viêm nhiễm và kích thích tuyến dầu da sản xuất nhiều dầu hơn. Viêm nhiễm da thường gắn liền với các tình trạng da như mụn trứng cá.
Vi khuẩn: Da có một số loại vi khuẩn tồn tại tự nhiên, và vi khuẩn này có thể ảnh hưởng đến tình trạng của da. Một số vi khuẩn có thể gây viêm nhiễm và kích thích tuyến dầu da sản xuất nhiều dầu hơn. Việc duy trì vệ sinh da và kiểm soát vi khuẩn là quan trọng để ngăn chặn sự tăng sản xuất dầu da quá mức.

2. Cách trị mụn đầu đen và mụn đầu trắng hiệu quả

a. Làm sạch với Salicylic acid

Đối với các loại mụn như mụn đầu đen và mụn đầu trắng, Salicylic acid là lựa chọn lý tưởng nhờ khả năng thâm nhập sâu vào lỗ chân lông, tiêu diệt bã nhờn, tế bào chết và vi khuẩn tích tụ trong lỗ chân lông, nhờ đó cải thiện đáng kể tình trạng mụn đầu đen và mụn đầu trắng. Bên cạnh đó, nó còn có thể kháng viêm, điều tiết bã nhờn, kích thích quá trình tái tạo da, giúp da nhanh chóng lành thương, phục hồi lại vẻ ngoài săn chắc, láng mịn.

Sữa rửa mặt Obagi CLENZIderm MD Daily Care Foaming Cleanser chứa 2% Salicylic acid cùng tinh chất bạc hà, chiết xuất bơ và cúc La Mã, giúp loại bỏ tế bào chết, bã nhờn và vi khuẩn gây bít tắc lỗ chân lông, kháng viêm, làm dịu mụn sưng đỏ mà không gây khô da sau khi rửa. Đây là lựa chọn hoàn hảo giúp cải thiện mụn đầu đen và mụn đầu trắng ngay từ những bước làm sạch cơ bản nhất.

Sữa rửa mặt chứa BHA cho da dầu mụn Obagi Clenziderm MD Daily Care

b. Tẩy da chết nhẹ nhàng với AHAs hoặc BHAs

Tẩy da chết là một phần quan trọng trong quá trình chăm sóc da và điều trị mụn đầu đen và mụn đầu trắng vì nó giúp loại bỏ tế bào chết gây tắc nghẽn lỗ chân lông - điều kiện lý tưởng cho việc hình thành mụn đầu đen và mụn đầu trắng. Đồng thời, tẩy da chết làm thông thoáng lỗ chân lông, giúp dầu thừa và bã nhờn thoát ra dễ dàng hơn, từ đó giúp ngăn chặn sự hình thành mụn đầu đen. Bên cạnh đó, việc tẩy tế bào chết đều đặn sẽ hỗ trợ cho các sản phẩm dưỡng da khác thẩm thấu tốt hơn, tối ưu chu trình chăm sóc da và kích thích tái tạo da, từ đó loại bỏ làn da sần sùi, khô ráp và vết thâm sau mụn.

AHA và BHA luôn là các hoạt chất tẩy tế bào chết được ưa chuộng hàng đầu trong cộng đồng làm đẹp nhờ hiệu quả tẩy tế bào chết khó có hoạt chất nào khác có thể thay thế được của chúng. Các AHA nổi bật có thể kể đến như Glycolic acid, Lactic acid, Malic acid,... còn Salicylic acid là đại diện nổi bật của BHAs.

Dung dịch tẩy da chết Obagi CLENZIderm Pore Therapy là sản phẩm không chỉ giúp điều trị mụn đầu đen và mụn đầu trắng hiệu quả mà còn có tác dụng với các loại mụn viêm khác nhờ công thức chứa 2% Salicylic acid và tinh chất bạc hà, giúp làm thông thoáng lỗ chân lông, hòa tan sợi bã nhờn, tiêu diệt vi khuẩn gây mụn. Ngoài ra, sản phẩm này còn mang lại cảm giác sảng khoái cho làn da, tạo tiền đề giúp các sản phẩm tiếp theo được hấp thụ vào da một cách dễ dàng hơn.

Dung dịch tẩy da chết, ngừa mụn chứa BHA Obagi Clenziderm MD Pore Therapy

Lotion tẩy da chết Obagi Nu-derm Exfoderm Forte #4 là lotion tẩy da chết được thiết kế chuyên biệt cho làn da dầu, chứa hai loại AHAs nổi bật là Glycolic acid và Lactic acid cùng Glycerin, giúp loại bỏ lớp tế bào da cũ đã xỉn màu, thúc đẩy sản sinh collagen, ngăn ngừa các dấu hiệu lão hóa và hạn chế hình thành mụn.

c. Sử dụng Retinol bôi ngoài

Retinol cũng là một trong những “hoạt chất vàng” rất đa nhiệm có thể giải quyết nhiều vấn đề về da kể cả mụn đầu đen và mụn đầu trắng. Không chỉ thúc đẩy thay mới tế bào, chống lão hóa, giảm thiểu vẻ ngoài của nếp nhăn, rãnh nhăn mà Retinol còn có thể giải quyết các vấn đề về mụn, tình trạng lỗ chân lông to, da sần sùi và không đều màu.

Kem dưỡng chống lão hóa, cải thiện kết cấu nền da Obagi Retinol 1.0

Kem dưỡng Obagi Retinol 1.0 chứa 1% Retinol tinh khiết là lựa chọn hoàn hảo giúp cải thiện sức khỏe tổng thể của làn da nhưng hạn chế tối thiểu các kích ứng cho da nhờ công thức bổ sung các hoạt chất phục hồi, chống oxy, dưỡng ẩm như Coenzyme 10, Vitamin E, Vitamin C, Hyaluronic acid,... Đặc biệt, công nghệ bọc Entrapped Retinol giúp Retinol được thẩm thấm từ từ vào da, giúp tối ưu hiệu quả bảo vệ da.

d. Cân nhắc Peel da

Peel da cũng là một lựa chọn tốt cho những làn da bị mụn đầu đen và mụn đầu trắng khó trị vì đây là phương pháp lột tẩy lớp tế bào da cũ bằng acid có nồng độ cao hơn thông thường, làm lộ ra lớp da mới mịn màng và sáng khỏe hơn bên dưới. Bên cạnh đó, peel da sẽ kích thích tổng hợp Collagen và Elastin, đẩy nhanh quá trình liền thương, giúp da sớm khôi phục dáng vẻ căng mịn.

Độ sâu của tẩy da hóa học có thể khác nhau, từ bề mặt đến sâu tùy thuộc vào loại và nồng độ acid được sử dụng. Để đảm bảo peel da đem lại hiệu quả, bạn nên xin sự tư vấn và hướng dẫn đến từ các bác sĩ hoặc chuyên gia da liễu. Peel da có thể thực hiện tại Spa, phòng khám da liễu hoặc tại nhà bằng bộ Obagi Clinical Blue Brilliance Triple Acid Peel.

3. Lưu ý khi điều trị mụn đầu đen và mụn đầu trắng

Ngoài việc điều trị mụn đầu đen và mụn đầu trắng bằng các phương pháp đã được đề cập ở trên, việc ngăn chúng hình thành hoặc tái phát cũng vô cùng quan trọng. Dưới đây là một số lưu ý khi điều trị mụn đầu đen và mụn đầu trắng [4]:

Những lưu ý khi điều trị mụn đầu đen và mụn đầu trắng

Bảo vệ làn da khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời bằng cách che chắn kỹ bôi kem chống nắng có chỉ số SPF ít nhất là 30 mỗi ngày, nhất là khi đang sử dụng các hoạt chất như AHA, BHA, Retinol hoặc peel da.
Tránh chạm vào, bóp hoặc nặn mụn đầu đen và mụn đầu trắng, vì điều này có thể gây nhiễm trùng, viêm nhiễm và sẹo.
Vệ sinh chăn mền, khăn và cọ trang điểm thường xuyên để ngăn chất bẩn, dầu và vi khuẩn tích tụ có thể tắc nghẽn lỗ chân lông.
Duy trì lối sống cân đối, lành mạnh và đi ngủ sớm.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

[1] Sutaria AH, Masood S, Saleh HM, et al. Acne Vulgaris. [Updated 2023 Aug 17]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2023 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK459173/

[2] Kelly Everson. 2022. A Closer Look at Blackheads vs. Whiteheads: Causes, Treatment, and More.

https://www.healthline.com/health/beauty-skin-care/blackheads-vs-whiteheads; [Last medically reviewed on March 29, 2022].

[3] Cunliffe WJ, Holland DB, Jeremy A. Comedone formation: etiology, clinical presentation, and treatment. Clin Dermatol. 2004 Sep-Oct;22(5):367-74. doi: 10.1016/j.clindermatol.2004.03.011. PMID: 15556720.

[4] InformedHealth.org [Internet]. Cologne, Germany: Institute for Quality and Efficiency in Health Care (IQWiG); 2006-. Acne: Overview. 2013 Jan 16 [Updated 2019 Sep 26]. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK279211/