CẨM NANG CHĂM SÓC DA AN TOÀN CHO MẸ BẦU
Mang thai là thời kỳ phụ nữ chịu những thay đổi đáng kể về sinh lý, nội tiết tố, từ đó ảnh hưởng đến ngoại hình và sức khỏe - đặc biệt là làn da. Chính vì vậy, việc điều chỉnh một chế độ chăm sóc da phù hợp, an toàn cho phụ nữ đang mang thai là vô cùng cần thiết để làn da khỏe mạnh trước, trong và sau thai kỳ. Hãy cùng chúng tôi khám phá những kiến thức để chăm sóc da an toàn cho mẹ bầu nhé!
1. Trong thời kỳ mang thai, làn da phải chịu những thay đổi gì?
Phần lớn phụ nữ mang thai đều có những thay đổi về da, bao gồm thay đổi về sinh lý hoặc nội tiết tố, tình trạng da đã có từ trước trở nên trầm trọng hơn hoặc xuất hiện các bệnh da liễu mới khi mang thai.
Trong thời kỳ mang thai, các vấn đề về da chủ yếu gây ra bởi sự rối loạn của các hormone, chẳng hạn như estrogen, progesterone, prolactin, β-HCG, sự thay đổi trong quá trình chuyển hóa protein, lipid, carbohydrate và cả khả năng miễn dịch thích ứng. Do những thay đổi sinh lý này, những thay đổi ở da trong thai kỳ có thể bao gồm sắc tố, tóc, móng, các tuyến, mô liên kết và mạch máu. Tăng sắc tố là tổn thương da phổ biến nhất, ảnh hưởng đến 90% phụ nữ mang thai và thậm chí còn cao hơn ở tuýp da sẫm màu.
Ngoài ra, chứng rậm lông, rạn da và một số sự phát triển nhất định trên da như acrochordon, u mạch, nevi và mụn cóc. Chúng có thể tăng về số lượng, tăng kích thước hoặc thậm chí sẫm màu hơn. Những tình trạng này thường cải thiện (không đáng kể) sau khi sinh, nhưng chúng thường tồn tại dai dẳng và gây ra nhiều thách thức cho việc điều trị.
2. Những hoạt chất cần tránh trong chu trình dưỡng da của mẹ bầu
a) Nhóm Retinoids:
Nên tránh sử dụng tại chỗ tất cả các retinoid tại chỗ trong thời kỳ mang thai. Trong trường hợp vô ý tiếp xúc, việc chấm dứt thai kỳ là không cần thiết nhưng cần tiến hành tư vấn và điều tra thai nhi. Lượng thuốc hấp thu qua da khi sử dụng sản phẩm này rất thấp; tuy nhiên, có báo cáo trường hợp được công bố về dị tật bẩm sinh trong tài liệu liên quan đến việc sử dụng tretinoin tại chỗ, phù hợp với bệnh lý phôi thai do retinoid. Vai trò của retinoids thoa ngoài trong những trường hợp này vẫn còn gây tranh cãi, vì 2 nghiên cứu kiểm tra việc sử dụng trong ba tháng đầu của thai kỳ với 96 và 106 phụ nữ không tìm thấy nguy cơ gia tăng dị tật nặng hoặc bằng chứng về bệnh phôi thai retinoid. Tuy nhiên, chuyên gia vẫn khuyên phụ nữ không nên sử dụng retinoids thoa ngoài trong thời kỳ mang thai.
b) Salicylic Acid:
Salicylic acid thoa ngoài là một thành phần trong một số sản phẩm mỹ phẩm và trị mụn và có sự hấp thụ toàn thân khác nhau. Một số nghiên cứu lớn đã được công bố trong đó các nhà nghiên cứu đã kiểm tra kết quả của những phụ nữ sử dụng axit acetylsalicylic liều thấp trong thời kỳ mang thai và không có bất kỳ tác dụng phụ nào xảy ra.
Không có nghiên cứu nào được thực hiện trong thai kỳ về việc sử dụng tại chỗ; tuy nhiên, vì một tỷ lệ tương đối nhỏ như vậy được hấp thụ qua da nên không có khả năng gây nguy hiểm cho em bé đang phát triển. Nhìn chung, phụ nữ mang thai nên tránh sử dụng Salicylic acid trên vùng da rộng, với nồng độ cao do những yếu tố này sẽ góp phần tăng nguy cơ gây hại tới
c) Hoạt chất trị mụn như BPO; Clindamycin, Dapsone:
Khi bôi benzoyl peroxide ngoài da, chỉ có 5% được hấp thu qua da, sau đó được chuyển hóa hoàn toàn thành axit benzoic trong da và bài tiết dưới dạng không đổi qua nước tiểu. Chưa có nghiên cứu nào về việc sử dụng chế phẩm này ở bệnh nhân mang thai đã được công bố; tuy nhiên, bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng hoạt chất trị mụn như trên.
d) Hoạt chất làm sáng da Hydroquinone:
Hydroquinone được sử dụng lâm sàng như một chất làm mất sắc tố tại chỗ cho các tình trạng như nám và nám, và nó được sử dụng trong thẩm mỹ như một chất làm trắng da. Người ta ước tính rằng 35% đến 45% được hấp thụ toàn thân sau khi sử dụng tại chỗ ở người. Một nghiên cứu duy nhất đã được công bố liên quan đến việc sử dụng hydroquinone trong thai kỳ mà không làm tăng tác dụng phụ; tuy nhiên, cỡ mẫu ở phụ nữ mang thai còn nhỏ. Dựa trên dữ liệu hiện có, việc sử dụng hydroquinone trong thai kỳ dường như không liên quan đến việc tăng nguy cơ dị tật nặng hoặc các tác dụng phụ khác. Tuy nhiên, do khả năng hấp thụ đáng kể so với các sản phẩm khác, để đảm bảo an toàn, phụ nữ mang thai vẫn không nên sử dụng Hydroquinone.
Như vậy, chu trình dưỡng da của mẹ bầu cần đảm bảo các yếu tố cơ bản sau:
- Làm sạch dịu nhẹ: Nhằm mục đích ngừa mụn, giữ gìn nền da sạch khỏe
- Chống nắng: Sử dụng kem chống nắng không những bảo vệ làn da khỏi tác hại của tia cực tím gây lão hoá, mà còn ngăn ngừa tăng sắc tố da, ngừa nám - sạm da.
- Chống oxy hóa: Bảo vệ làn da khỏi tác động từ môi trường
- Dưỡng ẩm, tăng cường chức năng hàng rào bảo vệ da: Trong giai đoạn làn da trở nên nhạy cảm hơn bởi biến đổi của hormone, giữ gìn sức khỏe của làn da là điều cần thiết.
III. Tham khảo một số sản phẩm an toàn trong chu trình dưỡng da của mẹ bầu:
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Putra IB, Jusuf NK, Dewi NK. Skin Changes and Safety Profile of Topical Products During Pregnancy. J Clin Aesthet Dermatol. 2022 Feb;15(2):49-57. PMID: 35309882; PMCID: PMC8884185.
2. Garg AM, Mysore V. Dermatologic and Cosmetic Procedures in Pregnancy. J Cutan Aesthet Surg. 2022 Apr-Jun;15(2):108-117. doi: 10.4103/JCAS.JCAS_226_20. PMID: 35965909; PMCID: PMC9364454.
3. Bozzo P, Chua-Gocheco A, Einarson A. Safety of skin care products during pregnancy. Can Fam Physician. 2011 Jun;57(6):665-7. PMID: 21673209; PMCID: PMC3114665.
